Operacja Tonga

Operacja Tonga
	II wojna światowa, front zachodni,; część operacji Overlord
	; Brytyjscy Pathfinders z 22. samodzielnej kompanii spadochronowej synchronizują swoje zegarki przed wylotem na akcję. W tle samolot Armstrong Whitworth Albemarle, który zabrał ich do Normandii
Czas	5–7 czerwca 1944
Miejsce	Normandia
Terytorium	Francja
Przyczyna	operacja Overlord
Wynik	zwycięstwo Brytyjczyków
Strony konfliktu
III Rzesza	Wielka Brytania; Kanada
Dowódcy
Josef Reichert; Wilhelm Richter	Richard Gale
Siły
ponad 16 tys. żołnierzy	8,5 tys. żołnierzy
Straty
ok. 400 zabitych,; ok. 400 wziętych do niewoli	800 zabitych i rannych
brak współrzędnych
	Multimedia w Wikimedia Commons

Operacja Tonga – kryptonim operacji powietrznodesantowej przeprowadzonej przez brytyjską 6 Dywizję Powietrznodesantową w dniach 5–7 czerwca 1944 r. w ramach lądowania w Normandii podczas II wojny światowej.

Spadochroniarze i oddziały piechoty szybowcowej dywizji, dowodzone przez gen. Richarda Nelsona Gale'a, wylądowali na wschodniej flance obszaru inwazji, niedaleko miasta Caen, mając do osiągnięcia szereg celów. Ich zadaniem było przejęcie dwóch strategicznie ważnych mostów nad Kanałem Caen i rzeką Orne, które miały zostać wykorzystane przez alianckie siły lądowe, aby posunąć się naprzód po lądowaniu z morza, zniszczyć kilka innych mostów, aby uniemożliwić ich użycie przez Niemców i zabezpieczyć kilka ważnych miejscowości. 6 Dywizji Powietrznodesantowej przydzielono także zadanie zniszczenia baterii artylerii nadbrzeżnej w Merville, która według alianckiego wywiadu zawierała wiele ciężkich dział, których zasięg obejmował najbliższą plażę inwazyjną (o kryptonimie Sword) i mogły one spowodować ciężkie straty wśród lądujących na niej oddziałów brytyjskich. Osiągnąwszy te cele, dywizja miała następnie stworzyć i zabezpieczyć przyczółek skupiony wokół zdobytych mostów, dopóki nie połączą się one z postępującymi siłami lądowymi aliantów.

Dywizja ucierpiała w czasie zrzutów z powodu złej pogody i błędów w nawigacji, co spowodowało, że wielu żołnierzy wylądowało daleko od ustalonych stref zrzutu, ponosząc wiele ofiar i znacznie utrudniając przeprowadzenie operacji. W szczególności 9. batalion spadochronowy, któremu przydzielono zadanie zniszczenia baterii artyleryjskiej w Merville, był w stanie zebrać tylko ułamek swojej siły, zanim w ostatniej chwili podjął atak, w wyniku czego osłabiona jednostka poniosła ciężkie straty. Jednak bateria została pomyślnie zaatakowana, a jej działa uciszone. Pozostałe cele dywizji również zostały osiągnięte pomimo napotkanych problemów.

Niewielki oddział wojsk szybowcowych z 2. batalionu Pułku Lekkiej Piechoty Oxfordshire and Buckinghamshire zabezpieczył dwa mosty nad Kanałem Caen i rzeką Orne podczas operacji Deadstick. Pozostałe mosty w okolicy zostały zniszczone przez dywizję, a wiele wsi wyzwolono już w dniu inwazji. Dywizja utworzyła przyczółek i skutecznie odpierała liczne niemieckie kontrataki, dopóki alianckie siły lądowe z plaż inwazyjnych nie osiągnęły swoich pozycji. Działania dywizji poważnie ograniczyły zdolność niemieckich obrońców do komunikowania się i organizowania obrony, dzięki czemu żołnierze z desantu morskiego nie zostali zaatakowani w ciągu pierwszych kilku godzin po wylądowaniu, kiedy byli najbardziej podatni na uderzenie nieprzyjaciela.